ˈhaɪ, ˈaɪm ˈteɪlɚ ənd ˈwɛlkəm ˈtuː ˈkræʃ ˈkɔrs lɪŋˈɡwɪstɪks! ˈɪn ðə ˈlæst ˈvɪdiːoʊ ˈwiː ˈlɝnt əˈbaʊt ðiː ˌɪntɚˈnæʃənl̩ fəˈnɛtɪk ˈælfəˌbɛt, ənd ˈhaʊ ˈwiː kən ˌrɛprɪˈzɛnt ˈɛvrɪ ˈsaʊnd ˈɪn ˈhjuːmən ˈspiːtʃ ˈwɪθ ɪɡˈzæktlɪ ˈwʌn ˈsɪmbəl. ˈwiː ˈɔlˌsoʊ ˈlɝnt əˈbaʊt ˈkɑnsənənts, ˈlaɪk [ˈpiː], [ˈɛs], ənd [ˈɛn], ˈwɪtʃ ˈɑr ˈsaʊndz ˈðæt ɪnˈvɑlv ˈkloʊzɪŋ ðə ˈvoʊkəl ˈtrækt ˈɪn ˈsʌm ˈweɪ. ˈðiːz ˈsaʊndz kən ˈbiː ɚˈreɪndʒd ˈɪntuː ə ˈtʃɑrt ˈbeɪst ˈɔn ˈwɛðɚ ˈðɛr ˈvɔɪst ˈɔr ˈvɔɪsləs ənd ðə ˈmænɚ ənd ˈpleɪs əv ɑrˌtɪkjəˈleɪʃən. ˈbʌt ˈðɛr ˈɑrnt ˈɛnɪ ˈspoʊkən ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈðæt ˈoʊnlɪ ˈhæv ˈkɑnsənənts. ˈɪn ˈðɪs ˈɛpəˌsoʊd, ˈwiːl kənˈtɪnjuː ˈwɪθ fəˈnɛtɪks, ˈlʊkɪŋ ət ˈvaʊəlz ənd ˈhaʊ ˈðɛr ˌrɛprɪˈzɛntəd ˈɪn ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ! [ˈθiːm ˈmjuːzɪk ˌænəˈmeɪʃən] ˈwiː kən ˈθɪŋk əv ˈvaʊəlz ˈæz ðə ˈsaʊndz ˈðæt ˈwiː kən ˈsɪŋ ˈwɪθ ˈaʊɚ ˈmaʊðz ˈoʊpən. /aaaaaah/, /ooooooh/, /eeeeeee/. ˈwiː kən ˈsɪŋ ˈðɛm ˈðɪs ˈweɪ bɪˈkɔz, ˈɪn fəˈnɛtɪk ˈtɝmz, ˈvaʊəlz ˈɑr ˈmeɪd wɪˈðaʊt ˈkloʊzɪŋ ðə ˈvoʊkəl ˈtrækt ˈdʒʌst ˈbaɪ ˈsʌtl̩ɪ ˈtʃeɪndʒɪŋ ðə ˈʃeɪp əv ðə ˈtʌŋ ˈsoʊ ˈðæt ðiː ˈɛr ˈkʌmz ˈaʊt ˈdɪfrəntlɪ ɪnˈstɛd. ˈɪŋɡlɪʃ ˈhæz ˈfaɪv ˈvaʊəl ˈlɛtɚz ˈɪn ðə /alphabet...maybe/ ˈsɪks ˈɪf ˈwiː ˈkaʊnt ˈwaɪ. ˈbʌt ˈwiː ˈhæv ˈweɪ ˈmɔr ˈvaʊəl ˈsaʊndz ˈðæn ˈðæt. ˈdɪfrənt vɚˈraɪətiːz əv ˈɪŋɡlɪʃ ˈhæv bɪˈtwiːn 12 ənd 21 ˈvaʊəl ˈsaʊndz. ənd ˈɪf ˈsʌmˌwʌn ˈɪz ˈspiːkɪŋ ˈwɪθ ə ˈdɪfrənt ˈækˌsɛnt ˈðæn ˈjɔrz, ˈjuːv ˈprɑbəblɪ ˈhɝd ˈɪt ˈɪn ðə ˈweɪ ˈðeɪ prəˈnaʊns ˈðɛr ˈvaʊəlz. ˈsʌm vɚˈraɪətiːz əv ˈɪŋɡlɪʃ prəˈnaʊns ˈðiːz ˈtuː ˈwɝdz ðə ˈseɪm, ənd ˈsʌm prəˈnaʊns ˈðɛm ˈdɪfrəntlɪ. ˈwiː kən ˈhɪr fɔrˈtiːn ˈvaʊəl ˈsaʊndz ˈʃɛrd ˈbaɪ ˈmoʊst vɚˈraɪətiːz əv ˈɪŋɡlɪʃ ˈɪn ˈðɪs ˈoʊldˈtaɪmɪ ˈsɛntn̩s: ˈhuː wəd ˈnoʊ ˈɔt əv ˈɑrt, ˈmʌst ˈlɝn, ˈækt, ənd ˈðɛn ˈteɪk ˈhɪz ˈiːz. ˈbʌt ˈfaɪv ˈɔr ˈsɪks ˈvaʊəl ˈlɛtɚz ənd ˈweɪ ˈmɔr ˈðæn ˈfaɪv ˈvaʊəl ˈsaʊndz? ˈnoʊ ˈmætɚ ˈwɑt ˈjɔr ˈækˌsɛnt, ˈðæt ˈspɛlz ˈtrʌbəl. ˈðæts ˈwɛr ðiː ˌɪntɚˈnæʃənl̩ fəˈnɛtɪk ˈælfəˌbɛt ˈkʌmz ˈɪn, ˈsoʊ ˈwiː kən ˈraɪt ˈɔl ðə ˈvaʊəlz ˈɪn ˈɛnɪ ˈspoʊkən ˈlæŋɡwɪdʒ ˈklɪrlɪ ənd ˌʌnæmˈbɪɡjəwəslɪ. ˈwiː kən ˈstɑrt ˈbaɪ ˈfɪɡjɚrɪŋ ˈaʊt ˈwɑt ˈvaʊəl ˈsaʊndz ˈwiː ˈniːd ˈtuː ˌrɛprɪˈzɛnt. ˈtuː ˈduː ˈðɪs, ˈwiːl ˈlʊk ət ˈwɪtʃ ˈpɑrts əv ðə ˈmaʊθ ˈɑr ɪnˈvɑlvd ˈɪn ˈmeɪkɪŋ ˈvaʊəlz. ˈɪn ˈʌðɚ ˈwɝdz, ˈwiːl ˈmæp ˈaʊt ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs. ˈlɛts ˈmeɪk ðə ˈsaʊnd [/iiiiii/] — ˈɡoʊ əˈhɛd ənd ˈmeɪk ˈɪt ˈwɪθ ˈmiː, bɪˈkɔz ˈɪts ˈɡoʊɪŋ ˈtuː ˈbiː ə ˈlɑt ˈiːziːɚ ˈfɔr ˈjuː ˈtuː ˈfiːl ˈɪt ɪnˈsaɪd ˈjɔr ˈmaʊθ ˈðæn ˈtuː ˈsiː ˈɪt ɪnˈsaɪd ˈmaɪn. ˈsoʊ ˈlɛts ˈstɑrt ˈwɪθ [ˈaɪ] ənd ˈɡrædʒəwəlɪ ˈmuːv ðə ˈsaʊnd ˈɔl ðə ˈweɪ ˈdaʊn ˈtuː [ˈeɪˈiː]. [/iiiieeeeeɛɛɛɛɛæææææ/]. ˈwiː kən ˈsloʊlɪ ˈmuːv frəm ˈwʌn ˈvaʊəl ˈsaʊnd ˈtuː əˈnʌðɚ ənd ˈðɛr ˈɑr ˈnoʊ ˈfɪkst ˈlaɪnz bɪˈtwiːn ˈðɛm. ˈðɪs ˈɪz ˈvɛrɪ ˈdɪfrənt frəm ˈwɑt ˈwiː ˈsɔ ˈfɔr ˈkɑnsənənts, ˈwɪθ ˈðɛr dɪˈstɪŋkt ˈkætəˌɡɔriːz ˈbeɪst ˈɔn ˈwɛðɚ ðə ˈlɪps ˈtʌtʃ ˈiːtʃ ˈʌðɚ, ˈɔr ðə ˈtʌŋ ˈtʌtʃəz ə ˈpɔɪnt ˈɔn ðə ˈruːf əv ðə ˈmaʊθ, ənd ˈsoʊ ˈɔn. ˈvaʊəlz ˈɑrnt ˌkætəˈɡɔrɪkəl ˈlaɪk ˈðɪs. ðə ˈɡrædʒəwəl ˈmuːvmənt bɪˈtwiːn ˈðɛm ˈmiːnz ˈðæt ˈdɪfrənsəz ˈɑr ˈɡreɪdiːənt, ˈsoʊ ˈwiː ˈniːd ə ˈdɪfrənt əˈproʊtʃ ˈtuː dɪˈskraɪbɪŋ ˈvaʊəlz. ˈteɪk ðə ˈsaʊndz [ˈaɪ] ənd [ˈeɪˈiː]. ðə ˈdɪfrəns bɪˈtwiːn ˈðɛm ˈɪz ˈhaʊ ˈoʊpən ˈjɔr ˈmaʊθ ˈɪz ənd ˈhaʊ ˈkloʊz ˈjɔr ˈtʌŋ ˈɪz ˈtuː ðə ˈruːf əv ˈjɔr ˈmaʊθ. ˈfɔr [ˈaɪ] ðə ˈtʌŋ ˈɪz ˈvɛrɪ ˈhaɪ, ˈkloʊz ˈtuː ðə ˈruːf əv ðə ˈmaʊθ, ənd ðə ˈdʒɔ ˈɪz ˈmɔr ˈkloʊzd, ˈwaɪəl ˈfɔr [ˈeɪˈiː] ðə ˈdʒɔ ˈɪz ˈoʊpən ənd ðə ˈtʌŋ ˈɪz ˈloʊ. ˈɪn ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ ˈwiː ˈraɪt [ˈaɪ] ˈwɪθ ˈðɪs ˈsɪmbəl ənd [ˈeɪˈiː] ˈwɪθ ˈðɪs ˈwʌn. bɪˈkɔz əv ˈwɛr ˈjɔr ˈtʌŋ ˈɪz ˈwɛn ˈmeɪkɪŋ ˈðɛm, [ˈaɪ] ˈɪz ə ˈhaɪ ˈvaʊəl ənd [ˈeɪˈiː] ˈɪz ə ˈloʊ ˈvaʊəl. ˈlɪŋɡwɪsts ˈɔlˌsoʊ ˈsʌmˌtaɪmz ˈkɔl [ˈaɪ] ə ˈkloʊz ˈvaʊəl ənd [ˈeɪˈiː] ən ˈoʊpən ˈvaʊəl, ˈbeɪst ˈɔn ˈwɛðɚ ˈjɔr ˈdʒɔ ˈɪz ˈmɔr ˈoʊpən ˈɔr ˈmɔr ˈkloʊzd. /High/close/ ənd /low/open/ ˈmiːn ðə ˈseɪm ˈθɪŋ. ˈlɛts ˈtraɪ ˈmuːvɪŋ frəm [ˈeɪˈiː] ˈtuː ˈsʌmˌθɪŋ ˈlaɪk ə ˈfʊl /open-mouth/ /doctor-checking-your-tonsils/ [ɑ]. [/æææææ/ɐɐɐɐɑɑɑɑ] ˈjɔr ˈtʌŋ ˈsteɪz ˈloʊ ˈbʌt ˈɪt ˈmuːvz ˈfɝðɚ ˈbæk ˈɪn ˈjɔr ˈmaʊθ. [ˈaɪ] ənd [ˈeɪˈiː] ˈɑr ˈfrʌnt ˈvaʊəlz ənd [ɑ] ˈɪz ə ˈbæk ˈvaʊəl. ˈwiː ˈnaʊ ˈhæv ˈtuː ˈfiːtʃɚz: ˈhaʊ ˈhaɪ ˈjɔr ˈtʌŋ ˈɪz, ənd ˈhaʊ ˈfɑr ˈbæk ˈjɔr ˈtʌŋ ˈɪz. ˈwiː ˈstɪl ˈdoʊnt ˈhæv ˈɛniːˌθɪŋ ˈðæts ˈhaɪ ənd ˈbæk. ðə ˈsaʊnd [ˈuː] ˈfɪts ˈðɪs dɪˈskrɪpʃən. ˈlɛts ˈɡoʊ frəm [ɑ] ˈtuː [ˈuː]: [ɑɑɑɑɑɑ/ooooouːuːuːuːuː/]. ˈm̩, ˈsʌmˌθɪŋ ˈɛls ˈhæpənd ˈɔn ðə ˈweɪ frəm [ɑ] ˈtuː [ˈuː], ənd ˈðɪs ˈwʌn ˈjuː kən ˈsiː ˈɔn ˈmaɪ ˈfeɪs! ˈmaɪ ˈlɪps bɪˈkeɪm ˈraʊndəd ˈæz ˈmaɪ ˈtʌŋ ˈmuːvd ˈbækwɚd ˈtuː ˈmeɪk ən [ˈuː]. ˈwiː kən ˈɔlˌsoʊ ˈnoʊtəs ˈðɪs ˈbaɪ ˈɡoʊɪŋ frəm [ˈuː] ˈtuː [ˈaɪ]. ˈɪts ˈkɑmən ˈɪn ˈmɛnɪ əv ðə ˈwɝldz ˈlæŋɡwɪdʒəz, ɪnˈkluːdɪŋ ˈɪŋɡlɪʃ, ˈfɔr ˈsaʊndz ət ðə ˈfrʌnt əv ðə ˈmaʊθ, ˈlaɪk [ˈaɪ], ˈtuː ˈbiː ˌʌnˈraʊndəd ənd ˈsaʊndz ət ðə ˈbæk əv ðə ˈmaʊθ, ˈlaɪk [ˈuː], ˈtuː ˈbiː ˈraʊndəd, ˈbʌt ˈðæts ˈnɑt ˈɔlˌweɪz ðə ˈkeɪs. ðə ˈsaʊnd [ˈwaɪ] ˈɪz ˈɪn ðə ˈfrʌnt əv ðə ˈmaʊθ ˈlaɪk [ˈaɪ] ˈbʌt ˈraʊndəd ˈlaɪk [ˈuː]. ˈjuː kən ˈmuːv bɪˈtwiːn [ˈaɪ] ənd [ˈwaɪ] ˈbaɪ ˈkiːpɪŋ ˈjɔr ˈtʌŋ ənd ˈdʒɔ ˈstɪl ənd ˈdʒʌst ˈraʊndɪŋ ənd ˌʌnˈraʊndɪŋ ˈjɔr ˈlɪps [/iiiiyyyyiiiiyyyy/]. ˈðɪs ˈsaʊnd ˈɪz ˈfaʊnd ˈɪn ðə ˈfrɛntʃ ˈwɝd "ˈtuː" ˈæz ˈwɛl ˈæz ˈɪn ˈdʒɝmən, ˈtɝkɪʃ, ənd ˈmændɚrən. ˈðɛrz ˈɔlˌsoʊ ən ˌʌnˈraʊndəd ˈpɑrtnɚ əv ˈaʊɚ ˈhaɪ ˈbæk ˈraʊndəd [ˈuː], [ɯ]. ˈðɪs ˈvaʊəl ˈɪz ˈfaʊnd ˈɪn viːˌɛtnəˈmiːz, ˈtæməl ənd ən ɪkˈstriːmlɪ ˌkæləˈfɔrnjən prəˌnʌnsiːˈeɪʃən əv "ˈduːd". ˈwiː ˈnaʊ ˈhæv ˈθriː ˈfiːtʃɚz: ˈhaʊ ˈhaɪ ˈɔr ˈloʊ ðə ˈtʌŋ ˈɪz, ˈwɛðɚ ðə ˈtʌŋ ˈɪz ˈbæk ˈɔr ˈfrʌnt, ənd ənd ˈwɛðɚ ðə ˈlɪps ˈɑr ˈraʊndəd. ˈwiː kən ˈjuːz ˈðiːz ˈθriː ˈfiːtʃɚz ˈtuː ˈfɪl ˈɪn ˈmɔr ˈvaʊəlz ˈɪn ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs. ˈfɔr ɪɡˈzæmpəl, [/eeeeee/] ˈɪz prəˈduːst ˈwɪθ ðə ˈtʌŋ ˈmɪdˌweɪ bɪˈtwiːn [/iiiii/] ənd [/æææ/], ˈsoʊ ˈðæt ˈmeɪks ˈɪt ˈmɪd ˈfrʌnt ənd ˈraʊndəd, ɪnˈstɛd əv ˈhaɪ ˈɔr ˈloʊ. ənd [ˈoʊ] ˈɪz prəˈduːst ˈmɪdˌweɪ bɪˈtwiːn [ˈuː] ənd [ɑ], ˈwɪθ ðə ˈlɪps ˈraʊndəd, ˈsoʊ ˈɪts ə ˈmɪd ˈbæk ˈraʊndəd ˈvaʊəl. ˈɪf ˈwiː ˈɡoʊ ˈraɪt ˈɪntuː ðə ˈsɛntɚ əv ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs, ðə ˈvaʊəl ˈðæts ˈniːðɚ ˈhaɪ ˈnɔr ˈloʊ, ˈniːðɚ ˈfrʌnt ˈnɔr ˈbæk, ˈwiː ˈɡɛt ðə ˈsaʊnd [ə]. ˈlɪŋɡwɪsts ˈɑr ɪˈspɛʃəlɪ ˈɪntrəstəd ˈɪn ˈðɪs ˈsaʊnd, ˈsoʊ ˈɪt ˈhæz ə ˈspɛʃəl ˈneɪm. ˈɪts ˈkɔld ˈʃwɑ, ənd ˈɪts ðə ˈmoʊst ˈkɑmən ˈvaʊəl ˈsaʊnd ˈtuː prəˈnaʊns ˈɪn ˈɪŋɡlɪʃ. ˈɪt ˈʃoʊz ˈʌp ˈɪn ðiː ˌʌnˈstrɛst ˈpɑrts əv ˈwɝdz ˈlaɪk ‘əˈbaʊt', ‘pəˈteɪtoʊ' ənd ‘pəˈtɪʃən'. ˈsoʊ ˈfɑr ˈwiːv ˈbɪn ˈtɔkɪŋ əˈbaʊt ˈsaʊndz ˈlaɪk [/iiii/] ˈɔr [/uuuu/] ˈwɛr ˈjɔr ˈtʌŋ ˈsteɪz ˈɪn ðə ˈseɪm pəˈzɪʃən ðə ˈhoʊl ˈtaɪm. ˈbʌt ˈnaʊ ˈlɛts ˈtraɪ ðə ˈsaʊnd [ˈɔɪ]. ˈlɛts ˈmeɪk ˈɪt ˈriːəlɪ ˈsloʊlɪ: [/ooooooɪɪɪɪɪiiiii/]. ˈjɔr ˈtʌŋ ˈstɑrts ˈɪn ðə pəˈzɪʃən ˈfɔr ðə ˈvaʊəl [ˈoʊ] ənd ˈɛndz ˈɪn ðə pəˈzɪʃən ˈfɔr ðə ˈvaʊəl [ˈaɪ], ˈsoʊ ˈðæts ˈhaʊ ˈwiː ˈraɪt ˈɪt — ˈbaɪ kəmˈbaɪnɪŋ ˈtuː ˈvaʊəl ˈsɪmbəlz ˈɪn ə ˈroʊ. ˈtuː ˈvaʊəlz ˈsɛd təˈɡɛðɚ ˈlaɪk [ˈɔɪ] ˈɪz ˈnoʊn ˈæz ə ˈdɪfˌθɔŋ. ðə ˈfʊl ˌaɪˌpiːˈeɪ ˈtʃɑrt ˈdʌzn̩t ˈtɪpɪklɪ ˈlɪst ˈdɪfˌθɔŋz bɪˈkɔz ˈjuː kən ˈmeɪk ˈðɛm ˈaʊt əv ˈɛnɪ ˈtuː ˈvaʊəlz. ˈʌðɚ ˈkɑmən ˈdɪfˌθɔŋz ˈɪn ˈɪŋɡlɪʃ ɪnˈkluːd [əɪ] ənd [əʊ]. ˈboʊθ əv ˈðiːz ˈstɑrt ˈwɪθ ðiː [ə] ˈsaʊnd, ˈbʌt ˈwʌn ˈɡoʊz ˈfɔrwɚd ˈtoʊɚdz [ˈaɪ] — [/aaaaaiiiii/]. ðiː ˈʌðɚ ˈɡoʊz ˈbækwɚdz ˈtoʊɚd [ˈuː] — [/aaaaauuuu/]. ˈbʌt, əˈɡɛn, ˈɪn ˈprɪnsəpəl, ˈwiː kəd ˈɡoʊ frəm ˈɛnɪ ˈvaʊəl ˈtuː ˈɛnɪ ˈʌðɚ ˈvaʊəl. ˈjuː kən ˈpɔz ˈðɪs ˈvɪdiːoʊ ənd ˈtraɪ ˈsʌm ˈʌðɚ ˈdɪfˌθɔŋz jɚˈsɛlf! ˈɛniːˌweɪ, ˈlaɪk ˈaʊɚ ˈmæp əv ˈkɑnsənənts ˈlæst ˈɛpəˌsoʊd, ˈaʊɚ ˈmæp əv ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs ˈɪz ˈɡɛtɪŋ ə ˈbɪt ˈklʌtɚd. ɪnˈstɛd əv ˈraɪtɪŋ ˈðiːz ˈɔn ə ˈpɪktʃɚ əv ðə ˈmaʊθ, ˈwiː kən ˈmeɪk ə ˈdrɔɪŋ ˈðæt ˌrɛprɪˈzɛnts ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs. ˈsɪns ˈaʊɚ ˈdʒɔ ˈmuːvz ˈlaɪk ə ˈhɪndʒ, ˈwiː ˈhæv ˈmɔr ˈspeɪs ət ðə ˈfrʌnt ənd ˈtɑp əv ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs ˈðæn ət ðə ˈbæk ənd ˈbɑtəm. ˈsoʊ ˈwiː ˌrɛprɪˈzɛnt ˈɪt ˈbaɪ ˈdrɔɪŋ ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs ˈæz ə ˈtræpəˌzɔɪd. ˈðɪs ˈɪz ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs. ˈwiː kən dɪˈskraɪb ˈɔl ˈpɑsəbəl ˈvaʊəlz ˈbaɪ ˈfoʊkəsɪŋ ˈɔn ðə ˈfiːtʃɚz əv ˈkloʊzdnəs, ˈfrʌntnəs ənd ˈraʊndɪŋ. ˈsɪns ˈɪts ˈhɑrd ˈtuː ˈdrɔ ə ˈdaɪəˌɡræm ˈɪn ˈθriː dəˈmɛnʃənz, ˈwiː ˌrɛprɪˈzɛnt ˈraʊndɪŋ ˈbaɪ ˈlɪstɪŋ ðə ˈsɪmbəlz ˈɪn ˈpɛrz, ˈwɛr ðiː ˌʌnˈraʊndəd ˈwʌn ˈɪz ˈɔlˌweɪz ˈfɝst. ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈvɛrɪ ə ˈlɑt ˈɪn ˈhaʊ ˈmɛnɪ ˈvaʊəlz ˈðeɪ ˈhæv. ˈlɛts ˈtɝn ðə ˈθɔt ˈbʌbəl ˈɪntuː ə ˈvaʊəl ˈspeɪs ənd ˈstɛp ˈɪn ˈtuː ˈlʊk ət ˈdɪfrənsəz ˈɪn ˈvaʊəl ˈɪnvənˌtɔriːz əˈkrɔs ˈlæŋɡwɪdʒəz. ˈɪŋɡlɪʃ ˈhæz ə ˈlɑrdʒ ˈnʌmbɚ əv ˈvaʊəlz. ˈlaɪk ˈwiː ˈsɛd bɪˈfɔr, ðə ˈnʌmbɚ ənd ˈtaɪp ˈvɛriːz ə ˈlɑt bɪˈtwiːn vɚˈraɪətiːz əv ˈɪŋɡlɪʃ. ˈmoʊst vɚˈraɪətiːz ˈhæv ət ˈliːst 16 dɪˈstɪŋkt ˈvaʊəl ˈsaʊndz, ˈbʌt ˈsʌm, ˈlaɪk ɔˈstreɪljən ˈɪŋɡlɪʃ, kən ˈhæv ɚˈraʊnd ˈtwɛntɪ. ˈnoʊ ˈwʌndɚ ˈwiː ˈniːd ˈsoʊ ˈmɛnɪ ˈsɪmbəlz ˈɪn ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ! bɪˈkɔz ˈvaʊəlz ɪɡˈzɪst ˈɪn ən ˈoʊpən ˈspeɪs, ˈɪt ˈɡɪvz ˈðɛm ˈmɔr ˈfriːdəm ˈtuː ˈmuːv ɚˈraʊnd ˈðæn ˈkɑnsənənts ˈhæv, ˈwɪtʃ ˈɪz ˈwaɪ ˈvaʊəlz ˈɔfən ˈstænd ˈaʊt ˈɪn ˈdɪfrənt ˈækˌsɛnts. ə ˈvaʊəl ˈɪnvənˌtɔrɪ ˈɪz ðə ˈnʌmbɚ əv dɪˈstɪŋkt ˈvaʊəl ˈsaʊndz ˈɪn ə pɚˈtɪkjəlɚ ˈlæŋɡwɪdʒ. ˈʌðɚ ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈwɪθ ˈlɑrdʒ ˈvaʊəl ˈɪnvənˌtɔriːz ɪnˈkluːd ˈʌðɚ dʒɚˈmænɪk ˈlæŋɡwɪdʒəz, ˈlæŋɡwɪdʒəz əˈkrɔs ˈsaʊθ ˈiːst ˈeɪʒə, ənd ˈlæŋɡwɪdʒəz frəm ˈsɛvɚrəl ˈfæmliːz əˈkrɔs ðiː ˌiːkwəˈtɔriːəl ˈzoʊn əv ˈæfrɪkə, ˈlaɪk ˌnaɪdʒɚˈkɑŋɡoʊ, /Nilo-Saharan/ ənd ˌæfroˌeɪʒiːˈætɪk. ˈmɛnɪ ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈhæv ˈɪnvənˌtɔriːz ˈwɪθ ɚˈraʊnd 5 ˈɔr 6 ˈvaʊəlz. ˈðɪs əˈpɪrz ˈtuː ˈbiː ðə ˈmɪdl̩ ˈɡraʊnd ˈfɔr ˈvaʊəl ˈsɪstəmz. ˈwʌn ɪɡˈzæmpəl ˈɪz ˈspænɪʃ, ˈwɪtʃ ˈhæz ðə ˈvaʊəlz [ˈaɪ, ˈiː, ˈuː, ˈoʊ] ənd [ə]. bɪˈkɔz ˈðɪs 5-ˈvaʊəl ˈsɪstəm ˈɪz ˈsoʊ ˈkɑmən, ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ ˈjuːzəz ðə ˈbeɪsɪk ˈlætn̩ ˈvaʊəl ˈsɪmbəlz ˈfɔr ˈðiːz ˈsaʊndz ənd rɪˈzɝvz ðə ˈfænsiːɚ ˈsɪmbəlz ˈfɔr ˈrɛrɚ ˈsaʊndz. ət ðiː ˈʌðɚ ˈɛnd əv ðə ˈspɛktrəm, ˈðɛr ˈɑr ˈmɛnɪ ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈðæt ˈɡɛt əˈlɔŋ ˈfaɪn ˈwɪθ ə ˈmʌtʃ ˈsmɔlɚ ˈvaʊəl ˈɪnvənˌtɔrɪ. ˈðɪs ɪnˈkluːdz ˈɛrəbɪk, ðə məˈdʒɔrətɪ əv ɔˈstreɪljən ˈlæŋɡwɪdʒəz, ənd ˈlæŋɡwɪdʒəz əv ðə /Caucases/. ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈwɪθ ˈsmɔlɚ ˈvaʊəl ˈsɛts ˈtɛnd ˈtuː ˈhæv ˈmʌtʃ ˈmɔr kɑmˈplɛks ˈkɑnsənənt ˈɪnvənˌtɔriːz, ˈsoʊ ˈθɪŋz ˈbæləns ˈaʊt. /Thaaaank/ /youuuuu/ ˈθɔt ˈbʌbəl! ˈdɪfrənt ˈlæŋɡwɪdʒəz kən ˈhæv ˈvaʊəlz ˈsɪt ˈɪn ˈɛnɪ ˈpɑrt əv ðə ˈvaʊəl ˈspeɪs. ˈðɛrˌfɔr, ðə ˈsɪmbəlz ˈɔn ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ ˈtʃɑrt ˈɑr ˈlaɪk ˈæŋkɚ ˈpɔɪnts ˈðæt ˈɪndəˌkeɪt ˈkɑmən dɪˈstɪŋkʃənz ˈɪn ˈðiːz ˈfiːtʃɚz, ənd ˈmɔr prɪˈsaɪs dɪˈstɪŋkʃənz kən ˈbiː ˈɪndəˌkeɪtəd ˈbaɪ ˈædɪŋ ˌdaɪəˈkrɪtɪks ˈlaɪk ˈðiːz. ˈwɪr ˈɡoʊɪŋ ˈtuː ˈlʊk ˈbriːflɪ ət ˈθriː əv ˈðiːz dɪˈstɪŋkʃənz: ˈlɛŋθ, ˌneɪzələˈzeɪʃən ənd ˈtoʊn. ˈfɝst ˈɪz ˈlɛŋθ, ˈwɪtʃ ˈɪz ðiː əˈmaʊnt əv ˈtaɪm ə ˈvaʊəl ˈɪz prəˈduːst ˈfɔr, ˈlaɪk ðə ˈdɪfrəns bɪˈtwiːn [ˈaɪ] ənd [ˈaɪ]. ˈtuː ˈɪndəˌkeɪt ˈlɛŋθ, ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ ˈædz ə ˌdaɪəˈkrɪtɪk ˈðæt ˈlʊks ˈɔlˌmoʊst ˈlaɪk ə ˈkoʊlən ˈbʌt ˈwɪθ ˈtaɪnɪ ˈtraɪˌæŋɡəlz ɪnˈstɛd əv ˈdɑts. ˈsʌm ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈðæt ˈjuːz ˈvaʊəl ˈlɛŋθ ˈtuː dɪˈstɪŋɡwɪʃ bɪˈtwiːn ˈwɝdz ˈɑr ˈɛrəbɪk, ˌdʒæpəˈniːz, ənd ˈfɪnɪʃ. ˈjuː ˈmaɪt ˈbiː ˈeɪbəl ˈtuː pɚˈsiːv ə ˈlɛŋθ dɪˈstɪŋkʃən wɪˈðaʊt ˈriːəˌlaɪzɪŋ ˈɪt. ˈθɪŋk əˈbaʊt ðə ˈspænɪʃ ˈɔr ɪˈtæljən ˈfɔr ‘ˈjɛs,' ˈsiː, ənd ðiː ˈɪŋɡlɪʃ ˈvɝb ‘ˈtuː ˈsiː.' ˈðeɪ ˈjuːz ðə ˈseɪm ˈvaʊəl, ˈbʌt ˈɪn ˈɪŋɡlɪʃ ˈɪts ˈmʌtʃ ˈlɔŋɡɚ. ˈsɛkənd ˈɪz ˌneɪzələˈzeɪʃən. ˈwiː ˈmeɪk ðə ˈvaʊəl ˈsaʊndz ˈwiːv ˈbɪn ˈtɔkɪŋ əˈbaʊt ˈsoʊ ˈfɑr ˈbaɪ ˈmuːvɪŋ ˈɛr ˈθruː ˈaʊɚ ˈmaʊθ. ˈwiː kən ˈɔlˌsoʊ ˈmeɪk ˈsaʊndz ˈbaɪ ˈlɛtɪŋ ˈɛr ˈfloʊ ˈθruː ðə ˈnoʊz. ˈwiː ˈmeɪk ˈneɪzəl ˈkɑnsənənts ˈlaɪk [ˈɛm] ənd [ˈɛn] ˈbaɪ kəmˈpliːtlɪ ˈblɑkɪŋ ðiː ˈɛr ˈɪn ðə ˈmaʊθ ənd ˈhævɪŋ ˈɪt ˈkʌm ˈaʊt ðə ˈnoʊz, ˈbʌt ˈwiː kən ˈɔlˌsoʊ ˈmeɪk ˈneɪzəl ˈvaʊəlz ˈwɪθ ˈboʊθ ðə ˈmaʊθ ənd ðə ˈnoʊz ˈoʊpən. ˈðɪs ˈɪz ˈnoʊn ˈæz ˌneɪzələˈzeɪʃən, ənd ˈɪt ˈhæz ə ˌdaɪəˈkrɪtɪk ˈtuː. ˌneɪzələˈzeɪʃən ˈɪz ə ˈfiːtʃɚ əv ˈfrɛntʃ. ‘ˈboʊ' ˈmiːnɪŋ "ˈbjuːtɪfəl" ənd ‘ˈbɑn' ˈmiːnɪŋ "ˈɡʊd" ˈdɪfɚ ˈɪn ˈðæt ‘ˈbɑn' ˈhæz ə ˈneɪzəˌlaɪzd ˈvaʊəl. ˈɪn ˈɪŋɡlɪʃ, ˈjuː ˈmaɪt ˈhæv ɪnˈkaʊntɚd ˌneɪzələˈzeɪʃən ˈɪn ə ˈvɛrɪ rɪˈlækst prəˌnʌnsiːˈeɪʃən əv "ˈaɪ dəˈnoʊ" ˈɔr "ˈʌ ˈʌ ˈʌ. ˈfaɪnl̩ɪ, ˈwiː ˈtɝn ˈtuː ˈtoʊn. ˈɪn ˈmɛnɪ ˈlæŋɡwɪdʒəz, ˈtʃeɪndʒɪŋ ðə ˈpɪtʃ əv ðə ˈvɔɪs ˈtuː ˈmeɪk ˈdɪfrənt ˈtoʊnz ˈɔn ˈvaʊəlz kən kriːˈeɪt kəmˈpliːtlɪ ˈdɪfrənt ˈwɝdz. ˈɪn ˈmændɚrən ðə ˈwɝd ˈɛmā ˈmiːnz ‘ˈmʌðɚ', ˈwaɪəl ˈɛmǎ ˈmiːnz ‘ˈhɔrs'. ˈlæŋɡwɪdʒəz kən ˈhæv ˈtoʊn ˈsɪstəmz ˈwɪθ ˈɛniːˌwɛr frəm 2 ˈtuː 9 ˈtoʊnz, ˈlaɪk ˈsʌm ˈkæm – ˈsuːɪ ˈlæŋɡwɪdʒəz əv ˈsʌðɚn ˈtʃaɪnə. ˈtoʊn ˈsɪstəmz ˈɑr ˈkɑmən əˈkrɔs ˈeɪʒə ənd ˈæfrɪkə, ənd ˈdɪfrənt ˈlæŋɡwɪdʒəz ˈduː ˈdɪfrənt ˈθɪŋz wɪˈðɪn ðə ˈdʒɛnrəl ˈkætəˌɡɔrɪ əv ˈtoʊn. ˈsʌm ˈtoʊn ˈsɪstəmz ˈhæv ə ˈdɪfrənt ˈtoʊn ˈfɔr ˈiːtʃ ˈsɪləbəl ˈfɔr ə ˈwɝd, ˈwaɪəl ˈʌðɚz ˈhæv ˈwʌn ˈtoʊn ˈpɝ ˈwɝd. ˈɪn ˈʌðɚ ˈlæŋɡwɪdʒəz, ɪnˈkluːdɪŋ ˈɪŋɡlɪʃ, ˈwiː ˈtʃeɪndʒ ðə ˈpɪtʃ əv ˈaʊɚ ˈvɔɪs ˈtuː ˈtʃeɪndʒ ðə ˈmiːnɪŋ əv ə ˈhoʊl ˈsɛntn̩s. ˈfɔr ɪɡˈzæmpəl, ðə ˈpɪtʃ ˈraɪzəz ət ðiː ˈɛnd əv ə ˈsɛntn̩s ˈtuː ˈɪndəˌkeɪt ˈðæt ˈsʌmˌθɪŋ ˈɪz ə ˈkwɛstʃən? ənd ˈðɛrz ˈstɪl ˈmɔr ˈtuː ˈseɪ? ˈðɪs ˈɪz ˈnoʊn ˈæz ˌɪntoˈneɪʃən ɪnˈstɛd əv ˈtoʊn. ənd ˈwɪθ ˈðæt, ˈðæts ðə ˈsɛkənd ˈpɑrt əv ðiː ˌaɪˌpiːˈeɪ! ˈnaʊ ˈwɪr ˈnoʊ ˈlɔŋɡɚ /disemvoweled/! ˈɪn ˈðiːz ˈpæst ˈtuː ˈɛpəˌsoʊdz, ˈwiːv ˈbɪn ˈfoʊkəsɪŋ ˈɔn ˈhaʊ ˈpiːpəl ˈmeɪk ˈsaʊndz, ˈwɪtʃ ˈɪz ðə ˈbræntʃ əv fəˈnɛtɪks ˈnoʊn ˈæz ɑrˈtɪkjələˌtɔrɪ fəˈnɛtɪks. ˈðɛrz ˈɔlˌsoʊ ə ˈbræntʃ ˈðæt ˈmeɪks rɪˈkɔrdɪŋz əv ˈðiːz ˈsaʊndz ənd ˈænəˌlaɪzəz ˈðɛm, ˈnoʊn ˈæz əˈkuːstɪk fəˈnɛtɪks, ənd ˈwʌn ˈðæt ˈstʌdiːz ˈhaʊ ˈpiːpəl ˈprɑˌsɛs ðə ˈspiːtʃ ˈðæt ˈðeɪ ˈhɪr, ˈnoʊn ˈæz pɚˈsɛptʃəwəl fəˈnɛtɪks. ˈsoʊ ˈfɑr, ˈwiːv dɪˈskraɪbd ðə ˈprɑpɚtiːz əv ˈsaʊndz ˈɪn ˌaɪsəˈleɪʃən. ˈbʌt ˈwɛn ˈðiːz ˈsaʊndz ˈɔl ˈrʌn təˈɡɛðɚ ˈɪn ˈspiːtʃ ˈðeɪ kən ˈstɑrt ˈtuː əˈfɛkt ˈiːtʃ ˈʌðɚ. ˈɪn ðə ˈnɛkst ˈɛpəˌsoʊd ˈwiːl ˈlʊk ət fəˈnɑlədʒɪ, ənd ˈwɑt ˈhæpənz ˈtuː ˈsaʊndz ˈwɛn ˈwiː ˈpʊt ˈðɛm ˈɪn ˈkɑnˌtɛkst. ˈθæŋks ˈfɔr ˈwɑtʃɪŋ ˈðɪs ˈɛpəˌsoʊd əv ˈkræʃ ˈkɔrs lɪŋˈɡwɪstɪks. ˈɪf ˈjuː ˈwɔnt ˈtuː ˈhɛlp ˈkiːp ˈɔl ˈkræʃ ˈkɔrs ˈfriː ˈfɔr ˈɛvriːˌbʌdɪ, fɚˈrɛvɚ, ˈjuː kən ˈdʒɔɪn ˈaʊɚ kəˈmjuːnətɪ ˈɔn /Patreon/.